IJzer voor de baby

IJzer is nodig voor het transport van zuurstof in het bloed en om de baby normaal te laten groeien. Een klein deel is ook nodig voor de ontwikkeling van de hersenen. De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid ijzer voor een baby is 8 milligram. Dit is bijna net zoveel als aanbevolen hoeveelheid voor een volwassen man. Maar een baby kan en mag niet zo zoveel eten als een volwassene – daarom is het zo belangrijk dat de voeding die de baby krijgt rijk is aan ijzer. Het is niet de bedoeling dat jij als ouder de ijzerinname van de baby moet uitrekenen – helemaal niet. Wat ertoe doet is dat je weet welk voedsel ijzer bevat, en dit aan de baby geeft. Hier volgen een aantal voorbeelden:

Met ijzer verrijkte pap – kant-en-klaar of zelfgemaakt

Als je het zelf wilt maken, kun je de pap bijvoorbeeld verrijken met 1 eetlepel fijngemalen zonnebloempitten.

Je kunt ook zogenaamde "paprepen" bakken, die de baby in de hand kan houden: Meng ¾ dl pappoeder met 0,5 dl havermout en 0,5 tl bakpoeder. Voeg 1 eetlepel koolzaadolie, 1 kopje geprakte banaan/fruitpuree en 1 ei toe en roer het door elkaar. Spreid een vierkant uit op een met bakpapier beklede bakplaat, ongeveer 1 cm dik. Bak ongeveer 15 minuten in het midden van de oven op 200 graden. Laat het afkoelen en snijd repen die groot genoeg zijn voor de baby om vast te houden.

Bloedworst

Geef het in stukjes of reepjes, of gepureerd in een beetje lauwwarme melk. De bloedworst is voorgekookt en hoeft daarom eigenlijk niet bereidt te worden. Maar als je het bakt, zorg er dan voor dat het oppervlak niet te hard wordt. Het kan lastig zijn voor de baby om tegelijkertijd een hard braadoppervlak en een zacht midden te hanteren.

Tofu (solide)

Hoeft niet gekookt te worden, maar kan in reepjes of stukjes gegeven worden. Of gepureerd geserveerd worden met bijvoorbeeld avocado. Of in een lekker stoofpotje. Tofu absorbeert smaak goed.

Leverpastei

Smeer het op de boterham of geef het in stukjes om met de handen te eten.

Gehaktsaus of vega gehaktsaus

Pureer de saus als je baby moeite heeft met de textuur.

Linzen, erwten of bonen

Rode linzen zijn gepeld en een goede start voor de maag. Kook en breng op smaak met wat milde kruiden en een scheutje olie of kokosmelk. Daarna kun je geleidelijk andere gepureerde peulvruchten proberen, b.v. kikkererwten of zwarte bonen.

Zalm

Uit de oven of gekookt.

Noten en zaden

Pureer tot "boter" zodat het niet in de keel van het kindje blijft steken. Noten of zaden kunnen ook door b.v. een stoofpotje gemengd worden om de basis extra romig en voedzaam te maken.

Hoe zit het met moedermelk?

Moedermelk bevat geen grote hoeveelheden ijzer – maar er zitten ook stoffen in waardoor het ijzer extra goed opgenomen wordt door het lichaam. Dit betekent dat je moedermelk ook bijdraagt met ijzer, terwijl de baby ander voedsel leert te eten. Moedermelkvervangers bevatten meer ijzer dan moedermelk, om te compenseren dat het minder makkelijk door het lichaam wordt opgenomen.

Geen ijzer in koemelk of plantaardige melk

Koemelk en plantaardige melk bevatten in principe geen ijzer, dus is het goed om geen grote hoeveelheden te geven in bijvoorbeeld de zuigfles voor kinderen jonger dan één jaar. Een scheut in de pap of om bloedworst in op te warmen is echter geen probleem. Melk bevat veel andere goede voedingsstoffen.

Fruit en groenten helpen het ijzer op weg

Vitamine C-rijke groenten en fruit zorgen ervoor dat het ijzer in vegetarische voeding makkelijker door het lichaam kan worden opgenomen. Citrusvruchten, pastinaak, paprika, bloemkool en broccoli bevatten veel vitamine C.

Supplementen – alleen voor wie het nodig heeft

Sommige baby's zijn zó dol op borstvoeding of de fles dat ze het liefst geen ander voedsel proberen. Als er maanden voorbij gaan zonder dat het hoeveelheden worden die zoden aan de dijk zetten, kun je bij het consultatiebureau navragen of er aanleiding is om de ijzervoorraad van je baby te controleren met een bloedonderzoek. In de meeste gevallen laat het onderzoek zien dat er tijd is om je baby rustig naar meer ijzerrijke voeding te blijven lokken. Als het nog steeds traag gaat met het eten als je baby 8-10 maanden oud is, kan het tijd worden om ijzersupplementen te overwegen om te voorkomen dat de baby een ijzertekort krijgt.

Maar dit is een besluit dat in dat geval door een arts moet worden genomen.

Nu vraag je je misschien af: Als ijzer zo belangrijk is, is het dan niet het veiligst om iedereen ijzersupplementen te geven? Maar het ding met ijzer is dat het lichaam het overschot niet kwijt kan als het te veel wordt. Bovendien gedijen ziekteverwekkende bacteriën extra goed in een darm met veel ijzer – en daarom wordt ijzer alleen gegeven aan degenen die het echt nodig hebben. Alles met mate, ook als het om ijzer gaat.